De Leestafel
 
08 mei 2006

Carnage and culture

Boekbespreking Carnage and culture (Landmark Battles in the Rise of Western Power) door Victor Davis Hanson

Landmark Battles in the Rise of Western Power
Victor Davis Hanson

Boek review Carnage and culture (Landmark Battles in the Rise of Western Power) door Victor Davis Hanson

Met dit boek is militair historicus en classicus Victor Davis Hanson bij het grote publiek in Amerika enorm bekend geworden. Weken voor de aanslagen van 11 September kwam zijn boek over de historische veldslagen in de boekhandel en had toen een enorme impact. In het prachtig geschreven werk illustreert Hanson aan de hand van deze veldslagen hoe de militaire dominantie van het Westen voortkomt uit specifieke en unieke elementen van onze Westerse cultuur. De kapitalistische cultuur met haar individuele vrijheid en zelfkritiek kan ook een enorme vernietigende slag kracht ontketenen.

Hanson zijn culturele benadering staat dan ook haaks op de populaire ‘omgevingstheorie’, waarin alles wordt verklaard door omgevingsfactoren. Het boek “Zwaarden, paarden en ziektekiemen” van Jared Diamond (vertaling van Guns, Germs and Steel) is daar een goed voorbeeld van. Opvallend is dat de culturele benadering van Hanson weinig aandacht krijgt in Nederland, maar dat de omgevingstheorie van Jared vlot in het Nederlands is vertaald. Toch zijn beiden bestseller auteurs. Het zal met het feit te maken hebben dat Hanson met zijn culturele benadering, te conservatief verwijst naar de klassieken, terwijl Jared beter aansluit bij de progressieve cultuur relativistische benadering.

Hanson is geen cultuur relativist en stelt dat Westerse waarden als individuele vrijheid, kapitalisme, democratie, wetenschappelijk onderzoek, rationalisme en de mogenlijkheid tot open debat een aantal unieke eigenschappen zijn die de Westerse legers bijzonder dodelijk hebben gemaakt. Niet Westerse samenlevingen hebben, zo laat het verleden ons zien, niet de kracht om zich hier effectief tegen te verzetten. Niet dat niet Westerse legers zo nu en dan niet ook een slag winnen, maar dat doet niets af aan het feit dat op de lange termijn het toch het Westen is dat dominant is doordat haar cultuur betere en meer dodelijke strijdmethoden mogelijk maakt.

Carnage and culture beschrijft negen historische veldslagen. Dit zijn geen saaie strategische verhandelingen maar prachtig geschreven verhalen met veel historische achtergronden. Een veldslag per hoofdstuk, waarbij telkens de nadruk komt te liggen op één specifiek aspect van de Westerse cultuur dat haar zo onderscheid van de niet Westerse culturen. In de loop van het boek verbindt hij deze eigenschappen met elkaar tot een logisch geheel.

De slag bij Salamis (480 voor Chr.)
Bij het Griekse eiland Salamis werd de grootste zeeslag ooit gevochten. Het was een korte maar hevige strijd. Na een paar uur tijd dreven er al 40.000 doden Perzische strijders in het water. Het was de Grieken met hun veel kleinere vloot gelukt om de enorme Perzische vloot van alleen heerser Xerxes te verslaan en dat zonder zelfs ook maar enige noemenswaardige verliezen te lijden. En dat was niet de eerste keer, eerder hadden de Grieken ook al een enorme Perzische overmacht verslagen bij Marathon. Hoe was dat toch mogelijk, dat de Grieken telkens maar weer met een veel kleiner leger, een veel grotere Perzisch slaven leger konden verslaan? Laten we in eerste plaats toch vooral blij zijn dat de Grieken dat konden en ook deden, want als de oosterse Xerxes de Griekse beschaving had weten te vernietigen, dan was er geen nu geen Westerse beschaving met haar unieke individuele vrijheid en democratie geweest. Volgens Hanson waren het juist deze typische Westerse, of eigenlijk Griekse, ideeën van individuele vrijheid die de Grieken het beslissende voordeel op de veel grotere slaven legers van Xerxes gaf.

De slag bij Gaugamela (331 voor Chr.)
De Grieken hadden in de loop ter tijd een heel efficiënte manier van oorlogsvoeren ontwikkeld om conflicten met omliggende Griekse stadstaten te beslechten. De verschillende stadstaten vochten op open terrein door middel van een frontale falanx aanval. Dit was een brute dodelijk manier van vechten, die veel discipline vergde, maar ook één die maar kort duurde. Die korte duur was belangrijk omdat de Griekse soldaten vrije burgers waren die buiten oorlogstijd hun eigen land moesten bewerken. Ze hadden dus geen tijd voor langdurig oorlogvoeren.

De Macedoniërs hebben voortgebouwd op deze specifieke Griekse krijgskunst en deze uitgebreid en verbeterd:

“The overriding agenda was to find the enemy, charge him, and annihilate him in open battle – victory going not to the larger force, but to the one who could maintain rank and break the enemy as a cohesive whole.” (P. 98)


Dit is precies wat de Macedonische Alexander de Grote deed: Hij zocht de frontale aanval met het veel grotere Perzische leger van koning Darius dat hij wilde verslaan. Darius wacht het leger van Alexander op bij Gaugamela. Tijdens de daar opvolgende veldslag weet Alexander door de linie heen te breken en Darius op de vlucht te doen slaan, met als gevolg dat het hele leger van Darius op de vlucht sloeg. Vervolgens slacht Alexander zoveel mogelijk terugtrekkende soldaten af, om hen niet op een volgend slagveld onder minder gunstige omstandigheden te hoeven te bevechten. Overigens komt Alexander er niet al te goed van af bij Hanson. Hoewel hij hem ook de verbreider van het Hellenisme noemt, noemt hij hem ook een heerser die veel Griekse vrijheden afgeschaft en hij vergelijkt hem zelfs met Hitler.

Cannae (216 voor Chr.)
Hannibal was de geniale veldheer van de Carthagers, die bij Cannae het gehele West Romeinse leger afslachte. De slag was een ramp voor het Westerse leger, nooit stierven er op een dag meer Westerse soldaten dan op Cannea:

“Never in the five-century history of Rome had so many infantrymen and their elected leaders been trapped on the battlefield with no certainty of escape. After the battle the thirty-one-year old Hannibal would collect the golden rings of more than eighty consuls, quaestors, tribunes, and scores of the equestrian class in a bushel.” (P. 105)


Maar tegelijkertijd illustreert het verder verloop van de Punische oorlog de enorme veerkracht van het Westen. Niet Rome maar Carthago wordt uiteindelijk vernietigd. Want ook als een slag wordt verloren, zelfs als een heel leger wordt vernietigd, zelfs dan nemen weer andere burgers de plaats in van de eerder afgeslachte soldaten.

Poitiers (732)
De Grieken en Romeinen vochten al als echte infanterie soldaten in een linie. Dit in tegen stelling tot de strijders van de barbaren. De effectiviteit van een niet Westerse strijder werd afgemeten aan het aantal tegenstander dat hij individueel wist te doden. Maar Westerse infanterie soldaten werden vooral beoordeeld op hun behoud van de linie. Dat dit een groot voordeel oplevert bleek bij de strijd bij Poitiers, waar Karel Martel deze strijdmethode inzette tegen een Moslim overmacht, die bezig was Europa te plunderen. Het numeriek kleiner maar gedisciplineerde leger wist een groter moslim leger middels een frontale aanval te verslaan.

Volgens Hanson heeft de Islam een inherente zwakte. Het is weliswaar een krachtige ideologie die volken met elkaar kan verbinden en die veroveringen tot een religieuze plicht maakt, om zo steeds meer gebieden aan de islam te onderwerpen, naar het is ook een ideologie die alles van voor de islamitische tijd tot onbelangrijk bestempelt. De Westelijke, Christelijke wereld was minder dogmatisch en vergat niet haar bronnen die haar in het verleden zoveel voorspoed hadden gebracht en dus werden de moslims weer bijna geheel uit Europa verdreven.

Techonchtitlan (1521)
Na de ontdekking van de nieuwe wereld, verovert Cortes met zijn privé legertje van conquistadores het enorme Azteekse rijk. Het is een bloedige geschiedenis, maar die was al begonnen voordat de conquistadores daar een voet aan wal hadden gezet. De Azteken waren buitengewoon gewelddadig theocratische imperialisten, die van de vele onderworpen stammen jaarlijks een enorme hoeveelheid mensen offers eisten. De conquistadores kregen dan ook hulp van de stammen die zoveel te lijden hadden gehad van de Azteken. Tenminste, zolang ze dachten dat de Spanjaarden zouden winnen. Hanson beschrijft uitgebreid hoe de veldslagen werden gevochten en welken tactieken werden gebruikt om met rationele manieren en een relatief klein Spaans legertje het enorme maar zeer centralistische Azteken rijk te verslaan. Dit was niet in de laatste plaats te danken aan de technologische superioriteit van de Spanjaarden:

“Western technologic superiority is not merely a result of the military renaissance of the sixteenth century or an accident of history, much less the result of natural resources, but predicated on an age-old method of investigation, a peculiar mentality that dates back to the Greeks and not earlier” (P. 231)


Lepanto (1571)
De zeeslag bij Lapanto illustreert de kracht van het kapitalisme wanneer de Europeanen ten strijden trekken tegen de veel grotere Ottomaanse vloot.

“Lepanto would be one of the last great battles in history in which a few Western powers united solely on the basis of shared culture and religion against Islam” (P. 255)


Het Westerse kapitalistische systeem dat de aangeboren hebzucht van mensen ten dienste stelt van haar samenleving, had de Europeanen enorm veel welvaart gebracht en zo ook het kapitaal verschaft voor een enorm krachtige bewapening. Het islamitische systeem van de Ottomanen bracht niet veel innovatie voort, maar ook niet het benodigde kapitaal:

“The spectacular growth of the Ottomans in the fifteenth century had hinged on two phenomena: the ability of nomadic peoples to unite and ride west and southward to capture and plunder the older and more settled wealthy states in its environs – Byzantines, Christian fiefdoms in the northern Balkans, Mamluks in Egypt, and Islamic regimes in eastern Anatolia and Iran – and their skill in taxing and transporting the wealth of the Orient such as cotton, spices, silk, and agricultural produce to Europe in exchange for weapons, ships, and manufactured goods. As long as the Ottoman armies could acquire fresh lands and new plunder, find new sources of slaves, and monopolize the trade routes from East to West, the empire could spread and prosper, despite intrinsic inefficiencies in its economy and political instability in its imperial administration” (P. 265)


Bescherming van het privé bezit is hoeksteen van een kapitalistische samenleving. Illustratief voor hoe het stond met de bescherming van het privé kapitaal in het Ottomaanse rijk is het feit dat zelfs de generaals van het Ottomaanse leger, hun privé kapitaal geheel moesten meenemen op hun slagschepen. Alleen daar was het veilig tegen de willekeurige confiscaties van de Ottomaanse staat. Het verlies van de Ottomanen kwam dan ook niet door tactische fouten of gebrek aan moed. Het is geld dat oorlogen wint en verliest:

“The tragic loss of thousands of Ottoman faithful in the waters of Aetolia was due rather to the Christians’ more or less godless system of market capitalism that produced in plenitude galleasses, harquebuses, cannon, boarding nets, mass-produced galleys –and risk-taking commanders …” (P. 275)


Rorke’s Drift (1879)
Het is discipline dat van strijders soldaten maakt. De slag bij Rorke’s Drift in Afrika illustreert dit heel goed. De Engelse waren Zulu land ingetrokken en waren daar een grote overmacht aan Zulu’s tegen gekomen. Het hele Engelse kamp werd uitgemoord. Bij de veel kleinere bevoorradingspost bij Rorke’s Drift zaten vele malen minder Engelse soldaten, die de dag er na met het Zulu leger te maken kregen. Deze slag werd echter wel gewonnen door de Engelse soldaten, aangezien hier de soldaten wel als soldaten vochten en wel voorbereidingen hadden getroffen en wel gedisciplineerd in linies konden vechten.

Overigens prijst Hanson het Engelse imperialisme niet, maar romantiseert hij ook de Zulu’s niet. Onder het moorddadige bewind van koning Shaka Zulu alleen al, stierven vele malen meer Afrikanen dan bij alle veldslagen met de Engelse legers.

Midway (1942)
De Japanners hadden voor de 2e wereld oorlog veel zaken van de Westerse cultuur geïncorporeerd en zo in korte tijd een enorm krachtig leger opgebouwd. Dat ze niettemin toch de oorlog verloren van een in veel opzichten inferieure Amerikaanse vloot, wijt Hanson aan strategisch fouten en aan de onvrije Japanse cultuur. Door deze onvrije cultuur werden de troepen star en centraal geleid en konden ze niet zo inventief vechten als de Amerikaanse troepen. Bij de Amerikanen was veel meer discussie in de leiding en werden de beslissingen veel decentraler genomen.

Maar de enorm snelle opkomst, minder dan een kwart eeuw, van Japan als militaire grootmacht is ook:

“the classical refutation of the now popular idea that topography, resources such as iron and coal dispositions, or genetic susceptibility to disease and other natural factors largely determinate cultural dynamism and military prowess” (P. 359)


Tet (1968)
Vietnam was een vuile oorlog die door vele nog steeds niet goed begrepen wordt. Maar Hanson geeft ons een heldere kijk op het conflict en weerlegt veel gehoorde populistische kritiek op deze oorlog. Zo is de oorlog niet op het slagveld verloren, de Amerikaanse soldaten hebben geen slag verloren, maar ze hebben ook de oorlog niet gewonnen. In feite is de oorlog aan het thuisfront verloren.

Dat thuisfront is men gaan verliezen met het Tet offensief van 1968. Tijdens dit offensief hielden de communisten zich niet aan de wapenstilstand en vielen vele steden in het niet communistische zuiden aan. De communisten dachten zo een massale volksopstand te kunnen ontketenen, maar dat mislukte. Er was bij de Vietnamese bevolking nauwelijks steun voor de communisten. De hele operatie was eigenlijk één grote mislukking die heel veel communisten het leven koste.

Maar voor het Amerikaanse publiek was het een bewijs van de kracht van de Noord Vietnamezen, die blijkbaar elke plek konden aanvallen. Ook de anti-oorlogscampagne in de media werd er heviger door. Tijdens het Tet offensief werd ook de beruchte foto gemaakt waarbij een ‘burger’ door een Vietnamese generaal door het hoofd werd geschoten.

“An especially disturbing picture was shown for days on television: General Nguyen Ngoc Loan blowing the brains out of a captured Vietcong infiltrator. That the prisoner had been part of infiltration units which just earlier had gunned down many of Loan’s security forces, including one officer at home with his wife and children, or that enemy agents out of uniform and in civilian dress were not accorded the same treatment as captured soldiers, was lost in the journalistic frenzy. Eddie Adams, the Associated Press photographer who snapped the picture for Life magazine, won the Pulitzer Prize for photography.” (P. 392/393)


Hoewel de oorlog werd verloren aan het thuisfront en dat de anti-oorlogspers het verwijt kan worden gemaakt dat ze het idee van loyale oppositie heeft uitgehold, is de vrije pers niet de veroorzaker van het verlies van de oorlog. De oorzaak is volgens Hanson dat de Amerikanen onder zelf opgelegde regels vochten, die het onmogelijk maakte om de oorlog te winnen. Deze regels hadden de Amerikanen zich zelf opgelegd om het conflict ten tijden van de koude oorlog niet te laten escaleren. Maar doordat men een invasie van het Noorden en het bombarderen van logistiek belangrijke punten uitsloot (men zou wel eens per ongeluk Russische adviseurs kunnen treffen!) werd het onmogelijk de oorlog te winnen. Volgens Hanson kwam het er eigenlijk op neer dat men liever Amerikaanse soldaten liet sneuvelen, dan dat men in Noord Vietnam per ongeluk Russen zou dood bombarderen. In feite een strategie waarvoor men nooit had mogen kiezen.

De slag met het communisme in Indochina had het Westen dan wel verloren (met alle verschrikkelijke gevolgen voor de lokale bevolking van dien), maar de verdeeldheid in het Westen had er niet voor gezorgd dat ook de koude oorlog met het communisme werd verloren. Sterker nog, die verdeeldheid is iets van alle tijden in het Westen en een voorwaarde voor Westerse vrijheid, het is juist deze kritische benadering die het Westen zo sterk maakt, aldus Hanson.

Conclusie
Een prachtig geschreven boek dat hoewel het voor 11 september 2001 is geschreven, toch al opvallend kritisch over de islam schrijft. Let wel het betreft hier slechts een heel klein deel van het boek (de slag bij Poitiers). Voor de lange termijn noemt Hanson dan ook niet het Islamitische terrorisme als grootste gevaar. Hoewel hij wel schrijft dat niet Westerse legers de meest waarschijnlijke bedreiging voor de korte termijn zijn, is deze dreiging toch niet de meest gevaarlijke. De grootste bedreiging voor de toekomst zijn interne oorlogen in het Westen zelf. Oorlogen tussen Westerse democratieën mogen dan historisch gezien minder frequent zijn, ze zijn ook vele malen meer dodelijk gebleken. De Westerse legers zijn nu eenmaal de beste en meest dodelijke legers. Een eventuele vijandschap in het Westen, tussen bijvoorbeeld Europa en Amerika is dan ook veel gevaarlijker dan bijvoorbeeld een oorlog tussen de islamitische staten en het Westen. In de softcover versie, die een tijd na 11 september 2001 verscheen, heeft Hanson nog een nawoord opgenomen waarbij hij reageert op de aanslagen van 11 september. Hij stelt daarin dat Amerika de oorlog tegen het terrorisme zal winnen en wel om de redenen die hij al in zijn boek beschreven had.

“Few seem to grasp that the military situation for the West is far brighter now that once faced at Themistocles in the bay of Salamis or poor Don Juan on the deck of the La Reale. It is almost as if with great power comes greater Western insecurity; at a time of unprecedented global influence, Americans appear to express less confidence in their culture’s morality and capabilities that did the Greeks, Romans, and Italians at the point of near extinction. If that ignorance about our contemporary strength is as widespread as it seems, than the final premise of Carnage and Culture –that the chief danger of Western militaries is not their weakness, but their unmatched power to kill– remains the most germane and yet unrecognized lesson of our current conflict. (P. 463)



Besproken boek:

Carnage and culture
Landmark Battles in the Rise of Western Power
Victor David Hanson
Anchor Books / Random House 2001
ISBN 0-385-72038-6

Website van Victor David Hanson


Andere over dit boek:

No one offers a more compelling picture of how wars reflect and effect the societies, including our own, that wage them.” – National Review

Hanson… is becomming one of the best-known historians in America… [Carnage and Culture] can only enhance his reputation.” – John Keegan

“Vivid . . . ambitious . . . Challenges readers to broaden their horizons and examine their assumptions. . . . [Hanson] more than makes his case.” — The New York Times Book Review

Amazon.com's Best of 2001


Reviews
Tijdschrift van Nederlandse officieren vereniging (27-4-2005)
Policy Review by Woody West
Foreign Affairs by Eliot A. Cohen
National War College by Christopher Bassford
Joint Force Quarterly by John Hillen
Reason Magazine by Chris Bray
Pointer (Singapore Armed Forces) by Mr Kung Chien Wen
New York Times - The Way of the West by Geoffrey Parker


Hanson in de media
VIDEO: Interview met Victor David Hanson (Hoover Institute - Uncommon Knowledge)
VIDEO: Book TV - In Depth
VIDEO: Guest on Conversation with History (UC Berkeley)
Interview bij Right Wing News
Zijn columns bij: National Review en Real Clear Politics


Tags: , , , , , , , , , ,

Labels: , ,

 



Reacties van bezoekers:

Een reactie posten



<< NAAR HOME PAGE


Leestafel.blogspot.com
Op de leestafel zullen regelmatig boek impressies worden gepubliceerd van zowel Nederlands als Engelstalige non-fictie boeken. Aangezien er jaarlijks een enorme hoeveelheid boeken wordt uitgegeven is het altijd moeilijk om daar de relevante en interessante boeken tussenuit te vissen. Met deze leestafel hoop ik dan ook andere aan goede boeken ideeën te helpen. – Ferdinand

"After two generations without war, Europeans have no idea what an enemy is." -- Ayaan Hirsi Ali
Eerdere artikelen
Jean-François Revel (1924-2006)
De aanvallen op Pim Fortuyn en Ayaan Hirsi Ali
Neoconservatism: why we need it
Islam en christendom
Allah & Eva
Aan de grenzen van het Amerikaans Imperium
Islam Conferentie in Denhaag
How Babies Talk
De Historische Mohammed
Wat leest Usama?
<< Nieuwste artikelen
Archief
januari 2006 / februari 2006 / maart 2006 / april 2006 / mei 2006 / juni 2006 / juli 2006 / augustus 2006 / september 2006 / oktober 2006 / november 2006 / december 2006 / januari 2007 / juni 2007 / juli 2007 / augustus 2007 / september 2007 / januari 2008 / maart 2008 / augustus 2008 / september 2008 / november 2008 / huidige

XML Atom Feed   Bookmark
Leestafel Reviews
The Secret War with Iran
De Grondleggers
The Reluctant Communist
Weg uit de islam
Islam voor varkens, apen, ezels en andere beesten
Eurabia
Liberal Fascism
Het Recht om ex-moslim te zijn
The Suicide of Reason
De Historische Mohammed
Het Slapende Leger
Te gast bij de Ayatollah
Nieuwe inleiding tot de islam
The Future of the United Nations
War Made New
Londonistan
The Truth about Muhammad
Beschaving of wat er van over is
Mijn vrijheid - Ayaan Hirsi Ali
The Retreat of Reason
Ripples of Battle
Na Saddam
Eternal Iran
Buitengesloten
Why I Am Not a Muslim
Menace in Europe
The American Era
De Chinacode ontcijferd
Terwijl Europa Sliep
Carnage and culture
De aanvallen op Pim Fortuyn en Ayaan Hirsi Ali
Neoconservatism: why we need it
Islam en christendom
Allah & Eva
Aan de grenzen van het Amerikaans Imperium
How Babies Talk
De Historische Mohammed

Boeken lijsten
Victor Davis Hanson - Why study war?
Thomas Sowell - Suggested Readings
Walter E. Williams - Book Recommendation List
National Review - 100 best non-fiction
U.S. Army Professional Reading List
Command and General Staff College
ISI forum
Recensies
Boek Recensies
Peter van Maanen
Town Hall
Military Ink
NDU - Professional Military Reading Lists
chicagoboyz Military Book Suggestions
Required Counterterrorism Reading List
Links
Mijn favorieten links kan je nu vinden bij del.icio.us.
Return links
Klein Verzet Blog
Kayce's Korner
Nep Nederlander
A Deeper Look
(Plaats een link naar de leestafel en ik plaats hier een link terug)

Add to Technorati Favorites

Wij Vertrouwen Stemcomputers Niet